/
Janina Mierzecka (1896-1987)

Biogram

 

Janina Mierzecka (1896-1987) – pochodząca ze Lwowa fotografka, która wpierw kształciła się w kierunku podstaw muzyki (u Marii Kelles-Krauzowej) i muzykologii (u Adolfa Chybińskiego),  natomiast pod kierunkiem Ludwika Tyrowicza rozwijała umiejętości pod kątem grafiki.

„Jej mistrzem w dziedzinie fotografii był, ówczesny wykładowca tego przedmiotu na Politechnice Lwowskiej, Henryk Mikolasch, którego w 1925 r. poprosiła o kilka lekcji, i odtąd fotografowanie stało się jej zawodem i przedmiotem twórczości artystycznej. Brała udział w tzw. "salonach" krajowych i zagranicznych od Chicago po Tokio. Była członkiem Lwowskiego Towarzystwa Fotograficznego, zasiadała w komitecie organizacyjnym Polskiego Towarzystwa Fotograficznego, a od 1931 r. była członkiem Foto - Klubu Polskiego”[1].

Niezwykle ciekawie w dorobku autorki przedstawia się wydany nakładem własnym w 1939 r. w iczbie 250 egz. album „Ręka pracująca” (jego drugie bibliofilskie wydanie – 75 egz. – pojawiło się w 1947 r.), opracowany wspólnie z mężem Mierzeckiej, Henrykiem (z zawodu lekarzem). „Każda plansza zawiera po dwa zdjęcia w poziomym formacie 10 x 15 cm, które przedstawiają na gładkim, przeważnie czarnym tle męskie dłonie - lewą i prawą - na ogół w sposób widoczny zniszczone różnego rodzaju pracą (przede wszystkim fizyczną). I tak są tu dłonie robotników przemysłu elektrycznego, naftowego, malarskiego, żywnościowego, jak i przemysłu fryzjerskiego (fryzjer damski, fryzjer męski), służba domowa, a nawet muzycy. Z dzisiejszej perspektywy od poznawczych, opisowo-typologicznych walorów pracy małżeństwa Mierzeckich ciekawszy wydaje się jej wymiar estetyczny”[2].

I jeszcze: „Ilustracje albumu nie dają się sprowadzić do uprzedmiotawiającej fotografii naukowej. Choć wiele z nich wykonano na klinicznie białym tle i przy reflektorowym świetle, każde zdjęcie wydaje się raczej indywidualnym wyznaniem na temat życia fotografowanej osoby niż rejestracją przypadku medycznego. Dla urozmaicenia układu ilustracji, niektóre kompozycje zostały obrócone o sto osiemdziesiąt stopni. Zabieg ten przynosi niespodziewany efekt: wygodnie zewnętrzna pozycja patrzącego, któremu ktoś pokazuje ręce, zostaje naruszona. W ten sposób patrzy się tylko na własne dłonie”[3].

W 1949 r. Mierzecka przeniosła się do Wrocławia. „Tutaj pracowała, tworząc pracownię fotograficzną w Muzeum Państwowym i na Akademii Medycznej, gdzie współpracowała z lekarzami przy tworzeniu katalogu chorób skóry. Sprzęt i materiały do pracowni zdobywała dzięki własnej przedsiębiorczości i znajomościom w środowisku. Fotografowała też miasto, zapoznawała się z nim za pomocą obiektywu aparatu fotograficznego. We Wrocławiu mieszkała do 1970 roku. Dzięki jej pasji powstało wiele zdjęć Wrocławia, miast Dolnego Śląska i innych rejonów Polski, fotografowała także podczas podróży zagranicznych. Zdjęcia Wrocławia i innych polskich miast przechowywane w zbiorach Muzeum Architektury Janina Mierzecka wykonała w latach 1951–1973. Autorka uwieczniła na nich zarówno obiekty zabytkowe, jak i domy mieszkalne. Fotografowała kościoły, domy handlowe, budynki użyteczności publicznej, interesowała ją również rzeźba i detale architektoniczne”[4]. Spuścizna Mierzeckiej stanowi obszerną część zbiorów Działu Dokumentacji Fotograficznej w Muzeum Architektury we Wrocławiu.