/
Stefan Arczyński

Biogram

 

Stefan  Arczyński (1916) – jeden z klasyków powojennej polskiej fotografii. Urodzony w Essen jako syn polskich emigrantów, w 1930 r. rozpoczął tam swoją wieloletnią przygodę z fotografią, zdobywając doświadczenie i opanowując rzemiosło w niemieckich zakładach fotograficznych.

„Niestety, druga wojna światowa nie sprzyjała ani aktywności sportowej ani sportowej fotografii. Stefan Arczyński, wcielony do niemieckiego wojska pracował jako fotograf w ciemni Luftwaffe i tylko dzięki temu nie został skierowany do bezpośredniego ataku na Polskę (jego starszy brat, chemik Tadeusz Arczyński był oficerem Wojska Polskiego i brał udział w kampanii wrześniowej), początkowo stacjonował we Francji, potem – wcielony do piechoty – znalazł się na Ukrainie. Po wycofaniu się wojsk niemieckich trafił do niewoli radzieckiej, dopiero w 1946 roku został przekazany w ręce władz polskich. Przez cały ten czas nie rozstawał się ze swoim aparatem, obserwując i rejestrując za jego pomocą rzeczywistość”[1].

Jako żołnierz uniknął śmierci w działaniach wojennych pod Stalingradem. „Po zakończeniu wojny, w 1945 roku dostał się do niewoli radzieckiej na Łotwie pracując w fabryce zapałek, browarze oraz tartaku. Dzięki patriotycznej przeszłości ojca i jego członkostwu w Związku Polaków w Niemczech, wydostał się z niewoli. Przekazany przez Rosjan w ręce władz polskich trafił do obozu przejściowego w Sierakowie koło Poznania”[2]. Po opuszczeniu obozu znalazł się w Kamiennej Górze, gdzie założył swoje pierwsze po wojnie studio fotograficzne (w 1946 albo 1948r., w zależności od źródeł). Od 1950 r. zamieszkał we Wrocławiu, gdzie założył zakład fotograficzny przy ul. Łokietka 2. Jego zdjęcia ukazywały się od 1954 r. w kilkudziesięciu publikacjach, albumach i kalendarzach, i stale w prasie drukowanej.

Fotografie Arczyńskiego podejmowały temat powojennych zniszczeń i odbudowy Wrocławia, jak również przedstawiały rozmaite zabytki stolicy Dolnego Śląska, ale i innych miast regionu. Odrębny nurt reprezentowała fotografia podróżnicza i portretowa.

Pierwsza wystawa indywidualna: w 1956 r. na Festiwalu Warszawskim. Najczęściej wystawiany cykl: „Drzewa”.

 

Zob. też: Encyklopedia Wrocławia, praca zbiorowa, red. naukowa Jan Harasimowicz, Wrocław 2006.

 

Twórczość

 

Wystawy indywidualne (wybór):

"Festiwal warszawski" - Warszawa; Wrocław; Katowice; "Szwecja" - Wrocław (1956)
"Moskwa-Leningrad" - Wrocław; "Chińskie Dachy" - Wrocław (1959)
"Italia" - Wrocław; Chicago, USA (1958-1960)
"Polska" - Chicago, USA;
"Wystawa retrospektywna" - Los Angeles, USA (1960)
"Martwe drzewa" - Wrocław (1961)
"Drzewa" - Wrocław; "Ludzie" - Wrocław (1962)
"Tak widziałem Amerykę" - Wrocław (1963)
"Drzewa i ludzie" - Galeria Kordegarda, Warszawa (1964)
"Drzewa" - Wrocław (1971)
"Fotografia" - Freital, NRD (1972)
"Dolny Śląsk" - Drezno, NRD (1973)
"Dzieci na fotografiach Stefana Arczyńskiego" - Muzeum Miejskie Wrocławia (2004)
"Stefan Arczyński, fotografie z lat 1940-1996" - Sokołowsko (2004)
"Wrocław dziękuje Stulatkom" - Wrocław (2008)
"Ulice świata" - Muzeum Miejskie Wrocławia (2010)
"Europa na fotografiach Stefana Arczyńskiego" - Muzeum Miejskie Wrocławia (2011)
"Migawki sprzed półwiecza" - Galeria "Wydawnictwo", Wrocław 2012

 

Za: Wikipedia.pl